Motywacja wewnętrzna - sprawdź jak ją wzbudzić

(7 min czytania)
Nie jest ważne, jak bardzo jesteś zmotywowany, lecz dlaczego jesteś zmotywowany, czyli co cię motywuje?

Z tego artykułu dowiesz się:

  • dlaczego i czy warto motywować,

  • czym jest motywacja wewnętrzna,

  • dlaczego niewłaściwie dobrane nagrody negatywnie wpływają na wellbeing,

  • kiedy stawiane cele są motywujące,

  • jak wzmacniać motywację,

  • motywacyjne protipy

Motywacja w życiu prywatnym oraz zawodowym to temat, który ze względu na swój praktyczny wymiar i ponadczasowy charakter, nigdy nie traci na aktualności. Największe zainteresowanie wzbudza on wśród specjalistów od efektywnego zarządzania kapitałem ludzkim. Jest to kwestia, która przyciąga również uwagę osób stawiających na samorozwój, a więc trwale usytuowanych w teraźniejszości i jednocześnie intensywnie myślących o przyszłości. Bliższe przyjrzenie się temu zagadnieniu oraz szczere zainteresowanie się jego istotą niesie za sobą szereg korzyści, zauważalnych na wielu płaszczyznach.

Czym jest motywacja wewnętrzna?

Motywacja wewnętrzna to obszerne pojęcie, o którym najczęściej wspomina się w kontrze do motywacji zewnętrznej. W jednym, jak i drugim przypadku chodzi o swego rodzaju stan gotowości do podjęcia określonej aktywności, inne jest jednak źródło czynników dodających ludziom energii do działania. Motywacja wewnętrzna jako zjawisko psychologiczne ściśle łączy się z tym, co osobiste, charakterystyczne dla jednostki – należy doszukiwać się jej w każdym człowieku z osobna. Punkt skupienia przenosi się tutaj z zewnątrz do wewnątrz, a pierwszoplanową rolę odgrywa samodeterminacja.

Wytyczone przez siebie cele realizuje się wtedy ze względu na własne ambicje, marzenia, pasje, potrzeby, oczekiwania, czy upodobania. Kluczowe znaczenie ma posiadana wiedza, predyspozycje, wyznawany system wartości, wypracowane nawyki, przyjmowane postawy, usposobienie, przekonania oraz dotychczasowe doświadczenia. Można pokusić się o stwierdzenie, że wewnętrzna motywacja wynika z bardziej szlachetnych pobudek. W tym przypadku realizowana aktywność jest celem samym w sobie i uznaje się ją za swoisty bonus wywołujący spontaniczną radość. Działania nie są więc podejmowane w związku z chęcią uzyskania materialnej nagrody, czy uniknięcia kary, jak to ma miejsce przy motywacji, której fundament stanowią pobudki zewnętrzne. Motywacja wewnętrzna stanowi zatem równomiernie tlący się płomień, który rozgrzewa od środka oraz przynosi ukojenie, dając pocieszające poczucie, że przynajmniej w pewnym zakresie mamy kontrolę nad swoim życiem.

Ludzie kierujący się wewnętrzną motywacją mają zdolność do autonomicznego postępowania, a więc podejmowania samodzielnych decyzji oraz brania za nie odpowiedzialność. Ich zachowanie determinuje wrodzona ciekawość, dlatego z własnej woli wybierają wysiłek i liczą się z ewentualnym ryzykiem. Poddają się potrzebie rozwoju, ciągłego poznawania, poszerzania horyzontów, tworzenia i przekraczania swoich ograniczeń, chcą zweryfikować, czy ich pomysły można urzeczywistnić. Zwykle twierdzi się, że osoby wewnątrzsterowne są proaktywne i działają na wyższym poziomie niż Ci, na których działają jedynie impulsy z zewnątrz – umotywowana w ten sposób realizacja obowiązków nie tylko ich nie męczy, ale wręcz sprawia przyjemność.

Zwiększanie wewnętrznej motywacji

Nie istnieje jeden, niezawodny sposób na skuteczne wzbudzenie, maksymalne rozwinięcie i trwałe utrzymanie wewnętrznej motywacji. Co jednak może ją intensyfikować? Skuteczne mogą być: pochwały i inne wyrazy uznania oraz pozytywne komunikaty, podziękowania, komplementy, czy pochlebne słowa słyszane na swój temat. Ich przyswojenie prowadzi do wzmocnienia poczucia kompetencji, buduje wiarę w siebie oraz inspiruje do poszukiwania jeszcze lepszych rozwiązań.

Często można spotkać się z przekonaniem, że wewnętrzna motywacja musi być wspomagana tą zewnętrzną. W rzeczywistości należy wykazać się tu sporą rozwagą, aby działać mądrze, czyli nie przyzwyczajać danej osoby tylko do bodźców pochodzących z najbliższego otoczenia.

Pozytywne efekty, jakie przynosi motywacja wewnętrzna, to: możliwość osiągnięcia mistrzostwa w swojej dziedzinie, większa wytrwałość w kroczeniu po wytyczonej ścieżce, poczucie wpływu, intensywniejsze zaangażowanie, lepsza przyswajalność nowej wiedzy oraz poprawiona efektywność. Te rezultaty są także zdecydowanie trwalsze, ponieważ opierają się na planach względem przyszłości, są skoncentrowane na perspektywie kilku dni, tygodni, miesięcy, czy lat, negatywnie nie oddziałują na nie nawet niesprzyjające okoliczności.

Motywacja wewnętrzna to potężna siła, która popycha w stronę zaspokajania odczuwanych potrzeb – warto czerpać z niej całymi garściami, aby każdego dnia stawać się lepszą wersją samego siebie. Jej wysoki poziom jest naszym sprzymierzeńcem, dlatego trzeba pamiętać, aby z pełną świadomością pielęgnować w sobie stymulujące aktywność czynniki, które wynikają z indywidualnej determinacji. Oczywiście wcześniej trzeba je trafnie w sobie rozpoznać. Na dłuższą metę takie podejście poprawi komfort życia oraz pozwoli cieszyć się z osiągania trwałych rezultatów.