Ocena kompetencji pracownika – jak się przygotować do rozmowy ewaluacyjnej?

Ocena pracownika jest porównywalna do kluczowej rozmowy rekrutacyjnej, gdzie świadomość tego, co nas czeka, oraz solidne przygotowanie mogą znacząco zmniejszyć poziom stresu i zwiększyć nasze szanse na sukces. Podobnie jak w trakcie rekrutacji, również podczas oceny pracowniczej istotne jest zrozumienie, że im lepiej jesteśmy przygotowani, tym większa pewność siebie towarzyszy nam w trakcie spotkania.

W trakcie okresowej rozmowy ewaluacyjnej pracodawca dokonuje oceny jakości pracy pracownika. Omawiane są poczynione postępy, analizuje się odniesione sukcesy i porażki danej osoby, wskazuje się mocne strony zatrudnionego, jak również obszary wymagające udoskonalenia, a na tej podstawie opracowywany jest plan dalszego rozwoju zawodowego.

Trzeba mieć świadomość, że do takiego spotkania muszą odpowiednio przygotować się wszyscy jego uczestnicy – zarówno pracownik, jak i przełożony. Każda osoba powinna z wyprzedzeniem przemyśleć, jakie tematy chce wtedy poruszyć oraz zastanowić się nad pytaniami, które ma zamiar zadać. W rezultacie czas poświęcony na realizację tego przedsięwzięcia bez dwóch zdań nie zostanie uznany za stracony. Podpowiadamy, na co zwrócić szczególną uwagę, jeśli chce się dobrze wypaść podczas rozmowy oceniającej!

Dlaczego warto z wyprzedzeniem przygotować się do rozmowy oceniającej?

Rzetelne przygotowanie się do rozmowy ewaluacyjnej to oznaka profesjonalizmu oraz punkt wyjścia, jeśli tego typu spotkanie ma przynieść pożądany efekt. Dużym wsparciem na tym etapie może być agenda, którą organizator takiego wydarzenia powinien z wyprzedzeniem sporządzić. Dysponując listą zagadnień, dokładnie wiadomo, jaki będzie przebieg rozmowy, co pozwala zebrać wszystkie niezbędne informacje. Takie przemyślenie priorytetowych kwestii zapobiega sytuacji, w której zapomni się powiedzieć o czymś ważnym.

Co jeszcze można zyskać, jeśli pracownik i pracodawca dobrze przygotują się do okresowej rozmowy oceniającej? Takie spotkanie stworzy przestrzeń do dialogu oraz szczerej i rzeczowej wymiany zdań – wyartykułowania swoich myśli, obaw, oczekiwań, propozycji oraz pomysłów. Każda ze stron może zaprezentować zajmowane stanowisko oraz przedstawić potwierdzające je argumenty i konkretne przykłady. W taki sposób poprawie ulega komunikacja na linii pracownik-pracodawca, ponieważ zatrudniony otrzymuje od szefa konstruktywną informację zwrotną.

Rozmowa oceniająca z szefem – jak się do niej przygotować? Wskazówki dla pracownika

Rozmowa ewaluacyjna może być stresująca dla pracownika. Jednak staranne przygotowanie się do takiego spotkania dodaje pewności siebie i daje szansę na pokazanie się w jak najlepszym świetle. Warto więc dokonać samooceny i zastanowić się nad własnymi mocnymi oraz słabymi stronami, aby na tej podstawie zaprezentować swoją wartość dla organizacji oraz pomysły na dalszy rozwój osobisty i zawodowy. Należy wypunktować indywidualne potrzeby związane z udziałem w różnych szkoleniach, kursach, konferencjach, czy innych wydarzeniach branżowych.

Zalecane jest również przeanalizowanie kluczowych zdarzeń z przeszłości, żeby ocenić, które z nich były sukcesami wyróżniającymi zatrudnionego na tle współpracowników. Dzięki refleksji nad osiągnięciami można pokazać, z czego jest się najbardziej dumnym oraz wskazać, jakie działania chce się kontynuować, ponieważ przynoszą one oczekiwane rezultaty. Jednocześnie trzeba zastanowić się, jakie sytuacje okazały się porażkami, z których powinno się wyciągnąć wnioski na przyszłość, żeby uczyć się na popełnionych błędach. Przygotowanie merytoryczne, a więc zebranie twardych danych i konkretnych przykładów może stać się prawdziwym asem w rękawie.

W trakcie rozmowy oceniającej pracownik powinien przyjąć proaktywną postawę, aby szczegółowo omówić efekty dotychczasowej pracy, wskazać wkład w rozwój firmy oraz wyliczyć, czego udało mu się nauczyć. Czym ma się ona przejawiać? Liczy się zwłaszcza: zachowanie spokoju, skupienie, zadawanie pytań, inicjowanie dyskusji na konkretny temat, wyrażanie chęci do nauki i rozwoju, proponowanie rozwiązań pojawiających się problemów, swobodne dzielenie się swoimi spostrzeżeniami, czy umiejętność przyjmowania konstruktywnej krytyki. Taka rozmowa nie może być monologiem jednej ze stron, tylko okazją do usprawnienia komunikacji wewnętrznej pomiędzy podwładnym a szefem.

Jak się przygotować do rozmowy oceniającej z pracownikiem? Perspektywa pracodawcy

Oczywiście okresowa ocena pracownika wymaga także zaangażowania ze strony pracodawcy i podejścia do tego tematu z należytą starannością. Jeśli szef nauczy się umiejętnie przeprowadzać rozmowę roczną z podwładnymi, może w ten sposób zwiększyć ich motywację do działania na danym stanowisku, jak i sprawić, że zatrudnieni będą bardziej efektywni w wykonywaniu powierzonych im zadań.

Przed spotkaniem przełożony musi ustalić kryteria oceny oraz dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty pracy konkretnego pracownika – osiągnięcia, zachowania, cele, jakie zostały ustalone podczas poprzedniej ewaluacji oraz postępy w ich realizacji. Powinien też zwrócić uwagę na obszary wymagające poprawy.

Obowiązkiem pracodawcy jest przekazanie kompleksowej informacji zwrotnej wraz z uzasadnieniem. Konstruktywny feedback ma podkreślać pozytywne aspekty i być formą pochwały, lecz jednocześnie powinien wskazywać na słabe strony oraz oferować wsparcie w zakresie ich jak najszybszego wyeliminowania.

Za priorytet trzeba uznać dążenie do tego, żeby spotkanie od początku do końca przebiegało w przyjaznej atmosferze, zachęcającej do szczerej rozmowy odbywającej się w cztery oczy. Warto zatroszczyć się o to, żeby wyeliminować wszelkie bodźce, które mogłyby w jakiś sposób dekoncentrować rozmówców. Zadaniem szefa jest ponadto pilnowanie, żeby pracownik udzielał zwięzłych odpowiedzi na zadawane mu pytania i nie odbiegał zbyt od poruszanego w danym momencie tematu.

A gdyby tak zastąpić skostniałe procesy i modele oceniania czymś znacznie zwinniejszym i bardziej dostosowanym do potrzeb pracowników i organizacji? Przekonaj się jak można odciążyć HR i zmniejszyć stres ocenianych i oceniających.

Przygotowanie do okresowej rozmowy oceniającej – podsumowanie

W najbliższym czasie czeka Cię rozmowa ewaluacyjna? Bez względu na to, czy jesteś oceniany, czy też sam organizujesz takie spotkanie, musisz się odpowiednio przygotować. W efekcie wszystko pójdzie zgodnie z planem i uda się wyciągnąć wnioski oraz ustalić cele rozwojowe na kolejny okres, zgodne z potrzebami poszczególnych członków zespołu, jak i spójne z misją, wizją oraz strategią całej organizacji. Przekonaj się, że właściwie przeprowadzona okresowa rozmowa oceniająca to klucz do skutecznego zarządzania zasobami ludzkimi!

Arkadiusz Kamiński
Arkadiusz Kamiński
HR Digital Transformations Director
Psycholog społeczny. Ekspert w zarządzaniu strategią zasobów ludzkich w organizacjach, certyfikowany asesor (AC/DC) oraz HRBP. Doświadczony menedżer i dyrektor odpowiedzialny za procesy personalne i cykl życia pracownika w organizacjach. Przez ponad 15 lat zajmuje się badaniem dynamiki organizacyjnej i postaw pracowników, specjalizując się w badaniach UX. Przeprowadził liczne badania i analizy w dziedzinach psychologii zachowań konsumenckich, badań technologicznych i ich wpływu na ludzi, a także cyfrowych doświadczeń ludzkich. Autor kilku artykułów na temat zarządzania ludźmi, przywództwa i digitalizacji HR. Orędownik Evidence Based oraz stosowania narzędzi psychometrycznych w HR. Wykładowca na Uniwersytecie SWPS (HR oparty na danych, analityka HR), z zainteresowaniami zawodowymi skupionymi na nowych technologiach i ich zastosowaniu w funkcjonowaniu organizacji. Kieruje projektami wykorzystującymi People Analytics i BIG DATA w procesach Business Intelligence (BI). W Carrotspot Lab odpowiada za badania i rozwój, projekty badawcze, analizy oraz projektowanie rozwiązań wspierających działalność biznesową, w tym badania jakościowe, ilościowe oraz ewaluacyjne. Członek zespołu projektowego w projekcie "Human-Centric BI and AI Solution for Human Resource Management", gdzie opracował algorytmy umożliwiające przetwarzanie szerszego zakresu danych („miękkie” HR) oraz projektował i realizował badania ewaluacyjne dotyczące reakcji na koncepcję cyfrowego rozwiązania. Przeczytaj również