Urlop okolicznościowy – komu i na jakich zasadach przysługuje?
share
Co to jest urlop okolicznościowy? Wymiar urlopu okolicznościowego
Urlop okolicznościowy to przykład specyficznego, krótkotrwałego zwolnienia od świadczenia pracy, za które otrzymuje się wynagrodzenie (jest ono liczone tak, jak w przypadku urlopu wypoczynkowego). Jak już wskazuje sama nazwa, tego typu wolne przysługuje w przypadku zaistnienia określonych okoliczności. Przepisy wskazują, że są to ważne wydarzenia i ceremonie rodzinne mające miejsce w życiu prywatnym danej osoby. Taki urlop nie przechodzi na następny rok kalendarzowy (dodatkowe wolne po prostu przepada), za niewykorzystane dni nie jest też przewidziany ekwiwalent pieniężny.
To, ile dni urlopu okolicznościowego będzie miał do wykorzystania konkretny pracownik, zależy w głównej mierze od przyczyny, czyli specyfiki zdarzenia uprawniającego do wolnego, częstotliwości jego wystąpienia w roku kalendarzowym oraz stopnia pokrewieństwa z członkiem rodziny, którego dotyczy sytuacja.
Kiedy i w jakim wymiarze przysługuje urlop okolicznościowy?
ślub pracownika – 2 dni,
urodzenie się dziecka pracownika – 2 dni,
zgon lub pogrzeb małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy – 2 dni,
ślub dziecka pracownika – 1 dzień,
zgon lub pogrzeb siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką – 1 dzień.
W jakim czasie należy wykorzystać urlop okolicznościowy? Wnioskowanie o urlop okolicznościowy
Pracownik, który chce otrzymać urlop okolicznościowy, powinien, o ile to możliwe, ze stosownym wyprzedzeniem dopełnić wszelkich formalności i złożyć pisemny wniosek o urlop. Jeśli chodzi o jakąś nagłą i nieprzewidzianą sytuację, trzeba skontaktować się z pracodawcą najpóźniej drugiego dnia nieobecności w pracy. Wymagane jest również potwierdzenie wskazanej okoliczności odpowiednią dokumentacją. Taki dowód to na przykład akt ślubu, akt zgonu, czy świadectwo urodzenia dziecka. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić tę prośbę i udzielić urlopu okolicznościowego. Odmowa nastąpi jednak, gdy okaże się, że czas między urlopem a pojawieniem się okoliczności jest zbyt długi (chyba że spełnione zostaną przesłanki racjonalności – na przykład konieczność załatwienia spraw dotyczących spadku po zmarłym) oraz nie istnieje między nimi korelacja i funkcjonalne powiązanie.
Praktyka pokazuje, że urlop okolicznościowy nie musi koniecznie przypadać w terminie przewidzianym dla konkretnego wydarzenia, powinien jednak nastąpić w czasie bezpośrednio powiązanym z wywołującą go okazją (przed zdarzeniem lub po nim) – wymaga się ścisłego związku przyczynowego. Mało tego dodatkowe dni wolnego (jeśli przysługują dwa) wcale nie muszą być wykorzystane łącznie, czyli jeden po drugim, można więc zgodnie z potrzebami zaplanować sobie wolne.
Jednocześnie należy pamiętać, że urlop okolicznościowy ma być udzielony wyłącznie w dniach, w których pracownik jest zobowiązany świadczyć pracę. Jeśli w tym czasie przebywa on na urlopie wypoczynkowym, nie może liczyć na dodatkowe dni wolne.
Czy urlop okolicznościowy wlicza się do urlopu wypoczynkowego?
Pracownicy muszą pamiętać o tym, że urlop okolicznościowy to całkowicie inna kategoria, obejmująca niezależną, dodatkową pulę wolnych dni. Zatem wniosek z tego taki, że charakteryzowany rodzaj urlopu nie wlicza się do ogólnego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Ten pierwszy typ uprawnień pracowniczych w żaden sposób nie wpływa na drugi.
Zasady udzielania urlopu okolicznościowego – podsumowanie
Już teraz wiesz, kiedy i jak skorzystać z urlopu okolicznościowego. Zapamiętaj zaprezentowane powyżej wskazówki, aby zastosować je w praktyce, gdy w Twoim życiu prywatnym wystąpi zdarzenie uprawniające do skorzystania z tej szczególnej formy wolnego. W rezultacie, gdy pochłoną Cię sprawy osobiste utrudniające skupienie się na realizacji zawodowych obowiązków, pojawi się okazja do tego, aby praca zeszła na drugi plan. Ponadto dzięki temu będziesz z bliskimi podczas wydarzeń ważnych dla całej waszej rodziny, nie tracąc w związku z tym dni urlopu wypoczynkowego.
Więcej informacji, które rozwieją ewentualne wątpliwości dotyczące tematu urlopów pracowniczych, znajdziesz w Kodeksie pracy, określającym prawa i obowiązki pracowników i pracodawców oraz w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.
