Czym jest lojalność pracowników i jak ją budować?

(6 min czytania)
Skuteczne zarządzanie zasobami ludzkimi generuje wiele korzyści zauważalnych w kontekście funkcjonowania całej organizacji. Jednym z najważniejszych rezultatów jest budowanie silnego oraz efektywnego zespołu, składającego się z lojalnych pracowników. Co wyróżnia zatrudnionych, których można określić takim mianem? Dlaczego ich wartość docenia się zwłaszcza w trudnych, kryzysowych momentach? Jak należy rozumieć lojalność w pracy? Co sprawia, że współcześnie nabiera ona coraz większego znaczenia i jest uznawana za cechę szczególnie cenioną przez pracodawców? Sprawdź odpowiedzi na wskazane pytania, aby pogłębić swoją wiedzę na ten temat i w praktyce wykorzystać zdobyte informacje!

Lojalność pracownika – co to jest? Kluczowe elementy lojalności pracownika

Lojalność pracowniczą w tradycyjnym rozumieniu tego pojęcia, utożsamia się z wiernością jednemu pracodawcy oraz przywiązaniem do zajmowanego stanowiska. Pracownik, o którym można powiedzieć, że jest lojalny, nie myśli o zmianie miejsca pracy i odejściu do konkurencji, zamiast tego jest on skłonny pozostać na dłużej w organizacji, angażować się w jej cele oraz przyczyniać się do osiągnięcia przez nią biznesowego sukcesu. Równocześnie taka osoba jest gotowa poświęcić swój czas i energię, aby działać na rzecz firmy, z którą się identyfikuje i ma wspólne interesy.

Jakie są cechy charakterystyczne lojalnego pracownika?

Pracownik lojalny, czyli jaki? Jakie są klasyczne postawy i zachowania lojalnościowe? Charakteryzując lojalnych pracowników, będących swego rodzaju ambasadorami marki, warto używać m.in. następujących sformułowań: oddanie, zaangażowanie w życie firmy, uczciwość, rzetelność, szczerość, krytyczne spojrzenie, elastyczność w podejściu do zmian zachodzących na rynku pracy, entuzjastyczne nastawienie, wyrozumiałość, pracowitość, staranne działanie, sumienne realizowanie służbowych obowiązków, gotowość do poświęceń, umiejętność współpracy z innymi, wychodzenie z inicjatywą, ukierunkowanie na rozwój zawodowy i osobisty, zaufanie, kierowanie się dobrem zakładu pracy, emocjonalne utożsamianie się z przedsiębiorstwem i dbanie o jego reputację, przyzwyczajenie oraz przywiązanie do obecnego miejsca pracy w długoterminowej perspektywie. Idealnie jest, jeśli lojalność pracownicza wynika równocześnie z motywacji wewnętrznej i zewnętrznej.

Lojalność pracowników wobec firmy – jak ją zdobyć i utrzymać?

Lojalność pracownicza nie pojawia się automatycznie, ale jest wynikiem konsekwentnego wdrażania zaplanowanej wcześniej strategii, w którą opłaca się zainwestować. W tym celu pracodawcy powinni stawiać na: otwartą komunikację i wsłuchiwanie się w opinie podwładnych, wspieranie rozwoju poprzez dofinansowanie szkoleń, kursów, studiów podyplomowych, czy udziału w konferencjach branżowych oraz oferowanie sprawiedliwego i konkurencyjnego wynagrodzenia, uzupełnionego pakietem atrakcyjnych świadczeń pozapłacowych. Ponadto kluczowe jest tworzenie środowiska pracy opartego na wzajemnym szacunku oraz zrozumieniu i kształtowanie odpowiedniej kultury organizacyjnej. Pogłębianiu lojalności sprzyja również pielęgnowanie więzi pomiędzy współpracownikami poprzez regularną organizację przedsięwzięć integracyjnych (np. wyjazdów, imprez, czy spotkań towarzyskich) oraz ciągła troska o wellbeing członków zespołu.

Trzeba jednak mieć świadomość, że nie ma jednego, uniwersalnego podejścia do budowania długotrwałej lojalności pracowników, które zawsze się sprawdzi, ponieważ konkretne działania, jakie należy tu podejmować, zależą chociażby od kontekstu, potrzeb organizacji, czy indywidualnych oczekiwań zatrudnionych. Powyższe wskazówki to jedynie ogólne zalecenia, a wskazane są spersonalizowane działania, natomiast samo budowanie lojalności pracownika wobec pracodawcy to rozłożony w czasie, wieloetapowy proces.

Jakie czynniki wpływają na poziom lojalności w pracy?

Lojalność pracownicza jest kształtowana przez wiele różnych bodźców. Oto kilka z nich:

  • kultura organizacyjna,

  • stabilność zatrudnienia,

  • ogólna satysfakcja z pracy,

  • poczucie docenienia,

  • wynagrodzenie, benefity i programy motywacyjne,

  • atmosfera panująca w firmie,

  • relacje między współpracownikami oraz pracownikami a szefem,

  • szansa rozwoju i awansu,

  • wsparcie ze strony pracodawcy,

  • zależność między życiem zawodowym a prywatnym,

  • nagrody dla pracowników z długim stażem,

  • sytuacja na rynku pracy.

Jakie korzyści dla organizacji generuje zespół składający się z lojalnych pracowników?

Lojalność pracownicza w przedsiębiorstwie jest zawsze mile widziana. Wśród korzyści, które generuje taka postawa zatrudnionych, najczęściej wymienia się: stabilizację, zmniejszenie rotacji pracowników, wzrost produktywności, kształtowanie pozytywnego wizerunku pracodawcy, wyższa jakość wykonywanej pracy, budowanie harmonijnych relacji między współpracownikami, unikanie konfrontacji i wspólne szukanie rozwiązań w razie wystąpienia ewentualnych konfliktów, osiąganie lepszych wyników finansowych oraz utrzymanie w firmie najbardziej utalentowanych pracowników.

Lojalność pracowników - z teorią w praktykę

Wiele osób i grup badaczy zajmowało się naukowo badaniem lojalności pracowników oraz klientów. Poniżej kilka teorii i koncepcji, które były rozwijane i wykorzystywane w badaniach nad lojalnością:

  • Teoria Odpłaty (Equity Theory): Opracowana przez Johna Stacey Adamsa, teoria odpłaty sugeruje, że lojalność pracowników wynika z równowagi między wkładem pracownika w organizację a otrzymywanymi w zamian wynagrodzeniami i nagrodami. Jeśli pracownik odczuwa nierówność między swoim wkładem a wynagrodzeniem, może wpłynąć to na poziom jego lojalności.

  • Teoria Wartości Pracy (Job Embeddedness Theory): Ta teoria zakłada, że lojalność pracownika jest wynikiem różnych powiązań, które łączą pracownika z miejscem pracy. Powiązania te mogą być zarówno rzeczowe (np. korzyści, relacje z kolegami z pracy) jak i emocjonalne (np. przywiązanie do firmy, wartości organizacji). Im większa liczba i silniejsze powiązania, tym większa lojalność.

  • Model Trzech Komponentów Lojalności (Three-Component Model of Commitment): Zaproponowany przez Johna P. Meyera'a i Natalie J. Allen, ten model zakłada, że lojalność pracowników składa się z trzech komponentów: afektywnego (emocjonalnego), normatywnego (moralnego) i kontynuacyjnego (kalkulacyjnego). Kombinacja tych komponentów określa poziom zaangażowania pracownika w organizację.

  • Model Łączenia Pracy i Życia (Work-Life Linkages Model): Ten model skupia się na związku między życiem zawodowym a prywatnym pracowników. Badania pokazują, że odpowiednie równowaga między pracą a życiem prywatnym może wpływać na poziom lojalności pracowników.

  • Teoria Wymiany Społecznej (Social Exchange Theory): Ta teoria zakłada, że relacje między pracownikiem a organizacją są oparte na wymianie korzyści. Jeśli pracownik otrzymuje odpowiednie korzyści (np. wynagrodzenie, szanse rozwoju), zwiększa to jego lojalność wobec organizacji.

Naukowcy z różnych dziedzin, takich jak psychologia organizacyjna, zarządzanie zasobami ludzkimi, ekonomia i socjologia, kontynuują badania w zakresie lojalności pracowników, aby lepiej zrozumieć te złożone i wpływające na siebie czynniki. Te teorie i badania pomagają firmom lepiej zrozumieć, jak budować lojalność wśród swojego personelu i osiągnąć lepsze wyniki organizacyjne.

Również w zespole badawczym Carrotspot LAB mieliśmy okazje realizować projekty badawcze oraz tworzyć narzędzia diagnostyczne w zakresie obszarów:

  • Zaangażowania pracowników: Ta teoria opisuje stan zaangażowania pracownika, który obejmuje uczucia motywacji, oddania i entuzjazmu wobec swojej pracy i organizacji. Zaangażowanie pracowników jest związane z większą lojalnością wobec pracodawcy.

  • Satysfakcji i zaangażowania: Badania starające się zrozumieć związek między satysfakcją z pracy a zaangażowaniem i lojalnością pracowników.

  • Równowagi pracy i życia: Badania skoncentrowane na równowadze między życiem zawodowym a prywatnym pracownika. Pracownicy, którzy czują, że mają wsparcie i możliwość harmonizacji tych dwóch sfer, mogą być bardziej lojalni wobec pracodawcy.

Lojalność pracowników - podsumowanie

Lojalność pracowników to pojęcie odnoszące się do zaangażowania i oddania pracowników wobec swojego pracodawcy i miejsca pracy. Jest to cecha pożądana dla firm, ponieważ lojalni pracownicy często przynoszą wiele korzyści, takich jak:

  • Dłuższe staż zatrudnienia: Lojalni pracownicy zazwyczaj pozostają w firmie przez dłuższy okres, co pozwala uniknąć częstych rotacji kadrowych i zmniejsza koszty związane z rekrutacją i szkoleniem nowych pracowników.

  • Wyższa produktywność: Pracownicy, którzy czują się związani z firmą, zazwyczaj bardziej angażują się w swoją pracę, co prowadzi do wyższej produktywności i lepszych wyników.

  • Większa lojalność klientów: Lojalni pracownicy mają tendencję do lepszego obsługiwania klientów, co może przyczynić się do zwiększenia lojalności klientów wobec firmy.

  • Lepsza atmosfera pracy: Gdy pracownicy są lojalni wobec firmy, zazwyczaj współpracują lepiej w zespole, co wpływa na pozytywną atmosferę pracy.

  • Przekazywanie wartości firmy: Lojalni pracownicy często identyfikują się z misją i wartościami firmy, co przekłada się na bardziej autentyczne przekazywanie tych wartości klientom i społeczności.

Lojalność pracowników może być wyrażana na różne sposoby, takie jak:

  • Regularne i nieprzerwane wykonywanie obowiązków służbowych.

  • Dobrowolne podejmowanie dodatkowych zadań lub projektów.

  • Angażowanie się w działalność organizacji poza standardowym czasem pracy.

  • Wyrażanie pozytywnego podejścia do firmy i jej działań wśród innych pracowników i klientów.

  • Współpraca z innymi członkami zespołu i chęć udzielania pomocy w rozwiązywaniu problemów.

Ważne jest, aby pracodawcy promowali atmosferę, która sprzyja budowaniu lojalności pracowników, oferując uczciwe i konkurencyjne wynagrodzenia, zapewniając możliwości rozwoju zawodowego, dbając o dobre relacje w miejscu pracy i doceniając zaangażowanie pracowników.



Arkadiusz Kamiński
Arkadiusz Kamiński
HR Digital Transformation Director
Psycholog społeczny. Ekspert ds. budowania strategii zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji, certyfikowany asesor (AC/DC) oraz HRBP. Wieloletni manager i dyrektor odpowiadający za procesy personalnie i cykl życia pracownika w organizacji. Od ponad 15 lat badacz organizacji i postaw pracowników, badacz UX. Realizował wiele badań i analiz z zakresu psychologii zachowań konsumenckich. Zwolennik doktryny Evidence Based oraz wykorzystywania narzędzi psychometrycznych w HR. Wykładowca SWPS (HR oparty na danych), obszar jego zainteresowań zawodowych skoncentrowany jest na nowych technologiach i ich zastosowaniu w funkcjonowaniu organizacji. Prowadzi projekty wykorzystujące People Analytics oraz duże zbiory danych Big Data w procesie Business Intelligence (BI). W Carrotspot Lab odpowiada za projekty badawcze, analizy i projektowanie rozwiązań wspierających biznes.