Jakie są metody oceniania pracowników?
share
Tworząc system ocen pracowniczych w organizacji, trzeba zastanowić się nad wyborem najlepszych w danych okolicznościach metod oceniania pracowników, jakie zastosuje się do analizowania jakości działań realizowanych przez członków zespołu. Z jakich opcji można skorzystać w praktyce? Które techniki ewaluacji uznaje się za najskuteczniejsze? Od czego zależy ostateczny wybór konkretnego narzędzia? Sprawdź odpowiedzi na pytania związane z metodami oceniania pracowników.
W jaki sposób pracodawcy oceniają pracowników?
W ramach oceny pracowniczej weryfikacji podlegają między innymi: osiągane cele, uzyskiwane wyniki, wskaźniki wydajności, kompetencje zawodowe, umiejętności interpersonalne, a także poziom motywacji i zaangażowania. Zapoznaj się z krótką charakterystyką rozwiązań, z których przełożeni mogą skorzystać, żeby sprawdzić, czy zatrudnieni spełniają konieczne wymagania i przekonać się, jak radzą sobie z wykonywaniem zadań służbowych przewidzianych dla danego stanowiska. Odkryj dwa podstawowe rodzaje metod oceniania potencjału drzemiącego w pracownikach, czyli usystematyzowane sposoby postępowania w zakresie dokonywania oceny pracy.
Ocena pracownicza – metody relatywne
Pierwszy wariant to metody relatywne, które polegają na porównaniu między sobą wybranych pracowników. Przykładowe relatywne metody oceniania to: ranking, porównywanie parami, portfolio personalne (inaczej metoda portfelowa) oraz technika wymuszonego rozkładu (rozkładu normalnego).
Ocena pracownicza – metody absolutne
Drugą opcją są metody absolutne, które sprowadzają się do zestawienia wyników uzyskanych przez konkretnego pracownika z ustalonymi wcześniej standardami, wymaganiami oraz kryteriami. Przykładowe absolutne metody oceniania to: ocena opisowa (zwykły zapis), skale ocen, testy wyboru składające się z kilku lub kilkunastu pytań, zarządzanie przez cele, technika wydarzeń krytycznych, porównywanie ze standardami, listy kontrolne, metoda 360 stopni, czy Assessment Center.
Metody oceniania pracowników – co robić, aby proces ewaluacji był wolny od błędów?
Realizacja procesu oceniania pracowników powinna opierać się na ciągłym ulepszaniu raz obranej strategii. Za priorytet trzeba uznać także działania prewencyjne, polegające na unikaniu najczęściej występujących błędów. Na tej liście znajdują się następujące kwestie:
brak jasnych kryteriów oceniania,
kierowanie się stereotypami i „szufladkowanie”,
uleganie samospełniającej się przepowiedni,
przypisywanie komuś cech, których nie posiada,
tendencyjność,
ocenianie wyłącznie na podstawie pierwszego lub ostatniego wrażenia,
poddawanie się emocjom,
faworyzowanie osób o atrakcyjnym wyglądzie zewnętrznym,
branie pod uwagę sympatii i antypatii oceniającego,
zbytnia pobłażliwość albo nadmierna surowość.
Metody oceniania pracowników – którą wybrać? Podsumowanie
Powyższe zestawienie pokazuje, że są różne metody oceny pracowników, a każda z nich posiada zarówno zalety, jak i wady. W efekcie specjaliści od human resources mogą dopasowywać wykorzystywane techniki oceniania do indywidualnego zapotrzebowania. Jest w czym wybierać, dlatego ostateczna decyzja musi być starannie przemyślana, ma też uwzględniać analizę bieżącej sytuacji firmy. Warto zadbać, aby części składowe wybranego rozwiązania współgrały z misją, strategią i celami przedsiębiorstwa, kulturą organizacyjną, czy oczekiwaniami przedstawianymi przez zatrudnionych. Ponadto zastosowane metody oceniania pracowników mają stanowić trafną odpowiedź na zmieniające się otoczenie biznesowe.
Istnieje również model zwinnych ocen lub wyznaczania celów pracownikom, który jest wolny od typowych wad związanych z tradycyjnymi metodami oceny, takimi jak biurokracja, długość procesu oceniania, stres dla oceniającego i ocenianego. Zwinne podejście do oceny pracowników polega na dostarczaniu opinii i informacji zwrotnej bezpośrednio po wystąpieniu oczekiwanego zachowania lub osiągnięciu wyznaczonego celu. Dzięki wykorzystaniu aplikacji informatycznych można to robić w sposób rzetelny i jednocześnie zwinny.
Powyższe porównanie ukazuje, że istnieje wiele różnych metod oceny pracowników, z każdą z nich wiążą się zarówno zalety, jak i wady. Dlatego specjaliści z dziedziny zarządzania zasobami ludzkimi mogą dostosowywać wybrane metody oceny do konkretnych potrzeb organizacji. Wybór ten powinien być starannie przemyślany i uwzględniać analizę aktualnej sytuacji firmy. Ważne jest, aby elementy wybranej strategii były zgodne z misją, strategią i celami przedsiębiorstwa, kulturą organizacyjną oraz oczekiwaniami pracowników.
Bez względu na to, czy skorzysta się z narzędzi okresowej oceny pracowniczej, określanych jako metody relatywne, czy też postawi się na metody absolutne lub zwinne zawsze trzeba kierować się uniwersalnymi zasadami. Za podstawowe składniki recepty na sukces w tym zakresie uznaje się: dokonywanie profesjonalnej, uczciwej, sprawiedliwej, transparentnej, rzetelnej, kompleksowej oraz opartej na obiektywnych kryteriach oceny pracy. Tego typu przedsięwzięcia mają odbywać się regularnie, ponadto nie mogą być wyłącznie instrumentem formalnej kontroli – równocześnie muszą służyć rozwojowi zawodowemu pracowników. Dla osiągnięcia oczekiwanych rezultatów konieczna jest nieustanna optymalizacja całego procesu oraz wybranych metod oceniania pracowników i narzędzi badawczych.
-min.jpg)
.jpeg)
