Nowe systemy wynagradzania – co warto o nich wiedzieć?

(9 min czytania)
Zmotywowany pracownik, który daje z siebie wszystko, to dobry pracownik. Co zrobić, aby ta cecha charakteryzowała członków Twojego zespołu? Receptą na sukces w tym zakresie jest prawidłowo zaprojektowany i umiejętnie wdrożony nowoczesny system nagradzania pracowników. Za sprawą tego typu strategii można wpływać na postawy, czy wskazywać pożądane wzory postępowania poprzez wyróżnianie na tle współpracowników osób, które dobrze się spisują. To swego rodzaju mechanizm regulujący zachowania innych ludzi oraz wytyczający kierunki, w jakich opłaca się zmierzać.

Z artykułu dowiesz się:

  • Jak nagradzać pracowników?

  • Nagradzanie w firmach – o czym trzeba pamiętać?

  • Błędy w motywowaniu – czerp z doświadczenia innych i unikaj tych pomyłek?

  • Typy nagród w systemie motywacji – jaki schemat nagradzania wybrać?

  • Wyrazy uznania dla pracowników – w jaki sposób je okazywać?

  • Satysfakcja z pracy i zaangażowanie pracowników – jak o nie dbać?

Zgodnie z hierarchią ludzkich potrzeb, której graficzną prezentacją jest pięciopoziomowa piramida Maslowa, człowiek dla zachowania życiowej równowagi zaspokaja swoje pragnienia w określonej kolejności. Zgodnie z tymi założeniami na początku trzeba zadbać o podstawowe potrzeby (tzw. niższego rzędu), a dopiero na późniejszym etapie o te wyższego rzędu. Wskazane zasady mają zastosowanie również do pracowników, którzy rozwijając własną karierę zawodową, zyskują sposobność do zaspokajania między innymi potrzeby uznania i szacunku oraz samorealizacji. Pomóc w tym mogą na przykład różnego rodzaju nagrody otrzymywane od przełożonego za uzyskiwane wyniki, przejawianie inicjatywy, imponującą frekwencję, szczególne osiągnięcia, czynione postępy, czy wzorowe wypełnianie obowiązków wynikających z zajmowanego stanowiska.

W związku ze wskazaną kwestią, mającą kluczowe znaczenie w kontekście szeroko rozumianego dobrostanu pracowników, pojawia się szereg istotnych pytań, nad którymi warto choć przez chwilę się zastanowić, jeśli chce się rozsądnie zarządzać zasobami ludzkimi w organizacji. Jak powinni postępować pracodawcy, aby ich podwładni rzeczywiście czuli się docenieni, zauważeni, zmotywowani oraz godziwie wynagradzani za to, co robią? Jakie cechy ma skuteczny system nagradzania pracowników? Które gratyfikacje mają tworzyć pakiet nagród w miejscu pracy, jeśli ma on być uznany za atrakcyjny z punktu widzenia odbiorców? Kiedy są sprzyjające okoliczności do wręczania takich wyróżnień? Czym nowoczesne metody nagradzania różnią się od tych, jakie były stosowane do tej pory? Już teraz zapoznaj się z informacjami, dzięki którym Twoje wątpliwości w tym zakresie zostaną rozwiane!

Jak nagradzać pracowników? Podpowiadamy!

Zmotywowany pracownik, który daje z siebie wszystko, to dobry pracownik. Co zrobić, aby ta cecha charakteryzowała członków Twojego zespołu? Receptą na sukces w tym zakresie jest prawidłowo zaprojektowany i umiejętnie wdrożony nowoczesny system nagradzania pracowników. Za sprawą tego typu strategii można wpływać na postawy, czy wskazywać pożądane wzory postępowania poprzez wyróżnianie na tle współpracowników osób, które dobrze się spisują. To swego rodzaju mechanizm regulujący zachowania innych ludzi oraz wytyczający kierunki, w jakich opłaca się zmierzać.

Kształt obowiązującego w danej organizacji systemu nagradzania pracowników zależy od kilku parametrów. Na tej liście umieszcza się chociażby: strategię przedsiębiorstwa i jego strukturę organizacyjną, wielkość firmy i jej zasoby finansowe oraz wewnętrzne zróżnicowanie kadry pracowniczej (m.in. pod kątem płci, wieku, zainteresowań, stylu życia, czy sytuacji rodzinnej).

Na motywowanie do pracy składa się zespół świadomych i zamierzonych aktywności, stosowanych zarówno względem jednostek, jak i całych zespołów. W tym celu stosuje się różnorodne czynniki motywacyjne oraz nagrody, które powinny zostać trafnie dopasowane do oczekiwań odbiorców, ponieważ mają zaspokajać ich faktyczne potrzeby. Kluczowe znaczenie ma to, że nagradzanie pracowników nie może być oderwaną od rzeczywistości inicjatywą, ale wszechstronnie przemyślanym przedsięwzięciem. Ma to być rozłożony w czasie proces, utrwalający się w świadomości odbiorców, a nie jednorazowa akcja, która zostanie szybko zapomniana.

Nagradzanie w firmach – o czym trzeba pamiętać?

Dlaczego sprawny system nagradzania pracowników funkcjonujący w danej organizacji jest aż tak ważny? Co daje regularne, a co najważniejsze uzasadnione docenianie podwładnych? Korzyści jest naprawdę wiele! Trafnie dobrane nagrody to wyraz szacunku, sprawiający, że poszczególni członkowie zespołu czują się ważni oraz potrzebni. Taki gest ze strony pracodawcy pokazuje im, że ich wysiłki wkładane w codzienną pracę są rzeczywiście zauważane i mają duże znaczenie w kontekście funkcjonowania całej organizacji.

Idealnie dopasowane motywatory minimalizują stres, zwielokrotniają zaangażowanie oraz mobilizują do działania. Wśród nagradzanych pracowników wzrasta lojalność i przywiązanie do aktualnego miejsca pracy, z którym wiążą oni swoją przyszłość i nie rozważają zmiany zatrudnienia. Przedstawiciele kadry pracowniczej, którzy są zadowoleni z kierunku, w jakim rozwija się ich kariera zawodowa, chętnie zdobywają nowe umiejętności i kompetencje, poprawiając jakość wykonywanych zadań. Pracownicy zmotywowani dzięki nagrodom są bardziej produktywni, sumienni oraz kreatywni, lepiej zorganizowani, pozytywnie nastawieni, ale też usatysfakcjonowani w związku z własnymi dokonaniami.

Te wszystkie elementy systemu motywowania pracowników oraz wynikające z niego korzyści jednoznacznie pokazują, że nagrody i wyróżnienia stanowią ważną część firmowej kultury organizacyjnej, wspierającej szeroko rozumiany dobrostan osób zatrudnionych na różnych stanowiskach.

Błędy w motywowaniu – czerp z doświadczenia innych i unikaj tych pomyłek!

W tym wszystkim trzeba jednak mieć na uwadze, że tworzenie systemu nagradzania pracowników jest procesem wieloetapowym, a przez to czasochłonnym. Projektując i następnie wdrażając taką strategię, należy działać zgodnie z planem, aby wyczerpująco zadbać o poszczególne elementy całego przedsięwzięcia. Każdy, kto zajmuje się realizacją tego typu działań, musi pamiętać, że system motywowania poprzez nagrody będzie funkcjonował poprawnie, jeśli uniknie się kilku najczęściej powtarzających się błędów i odpowiednio skoryguje się swoje poglądy.

Co można potraktować jako fałszywy krok? Na liście najpopularniejszych omyłek znajduje się:

  • ignorowanie problemu, jakim jest niskie zaangażowanie zatrudnionych,

  • niepoprawne rozumienie istoty motywacji pracowników,

  • wdrażanie systemu nagradzania niezgodnego z misją, wizją, strategią i celami organizacji,

  • wprowadzenie niejasnych kryteriów nagradzania i motywowania,

  • utożsamianie motywacji wyłącznie ze stosowaniem motywatorów materialnych,

  • rozpatrywanie motywowania zespołu w oderwaniu od kierowania nim,

  • nieznajomość potrzeb pracowników, a co za tym idzie stawianie na motywatory, które nie są w żaden sposób atrakcyjne dla odbiorców,

  • postrzeganie innych przez pryzmat własnego „ja”,

  • oferowanie ograniczonego pakietu nagród,

  • zapominanie o systematyczności w motywowaniu,

  • brak jednoznacznego podziału zadań oraz rozproszenie odpowiedzialności,

  • zaburzony przepływ komunikacji – nieinformowanie o przyznaniu określonej nagrody oraz nieprzekazywanie feedbacku,

  • rozbudzanie u członków kadry pracowniczej nadmiernych oczekiwań (np. roztaczanie wizji podwyżek i premii, składanie obietnic bez pokrycia),

  • zbyt długi czas upływający pomiędzy osiągnięciem a wręczeniem wyróżnienia,

  • niekonsekwencja w stosowaniu systemu motywacyjnego,

  • brak przygotowania menadżerów do zarządzania narzędziami służącymi nagradzaniu,

  • nadmierne kontrolowanie przy niskim poziomie zaufania,

  • ustalanie nierealistycznych celów,

  • ignorowanie wyników i osiągnięć, przy równoczesnym skupianiu się wyłącznie na niepowodzeniach i szukaniu winnych.

To właśnie najczęstsze niedociągnięcia w systemie motywacji pracowników, których warto się wystrzegać, kształtując swoje podejście do tej kwestii. Jest to o tyle istotne, że w końcu trzeba pamiętać, że błędy w pierwszej kolejności odbijają się na tym, kto je popełnia. Oczywiście można się na nich wiele nauczyć, jednak trzeba zrobić, co się da, żeby zagospodarować wyniesioną z tego mądrość prawidłowo, a więc z pożytkiem dla wszystkich trybików w firmowej maszynie.

Do czego doprowadzają błędy w procesie stymulowania motywacji pracowników? Negatywnych konsekwencji takiego stanu może być wiele. Charakterystyczne jest to, że jedne przykre skutki generują kolejne. Najczęściej wspomina się o spadku zaangażowania i zmniejszeniu ogólnej wydajności jednostek, która przekłada się na pogorszenie wyników uzyskiwanych przez cały zespół. To z kolei prowadzi do poważnych strat finansowych, utraty kluczowych klientów, a w skrajnych przypadkach nawet upadłości firmy. Zatem doskonale widać, że zgodnie z popularnym przysłowiem gra jest warta świeczki.

Typy nagród w systemie motywacji – jaki schemat nagradzania wybrać?

Jakie metody stosuje się w ramach systemu nagradzania pracowników? Dostępnych jest naprawdę wiele interesujących opcji, a podstawowy podział wskazuje na wyróżnienia materialne (pieniężne i rzeczowe) oraz niematerialne. Do tej pierwszej kategorii zalicza się na przykład: podwyżki wynikające chociażby z awansu lub jednorazowe premie przekazywane w postaci przelewu na wskazany rachunek bankowy, rzadziej wręczane w gotówce. Te bonusy finansowe są wsparciem dla domowego budżetu pracowników.

Podobny charakter mają również cieszące się rosnącą popularnością e-vouchery, karty premiowe oraz bony podarunkowe, które stosuje się jako wygodny w użyciu środek płatniczy, akceptowany w wielu punktach stacjonarnych oraz tych działających online. Można w ten sposób zapłacić za zakup konkretnych produktów lub skorzystanie z określonych usług. Do gratyfikacji materialnych zalicza się ponadto: karnety na siłownię i inne zajęcia sportowo-rekreacyjne, bilety na wydarzenia rozrywkowe oraz kulturalne, jak i paczki świąteczne.

Zachętą i wartością dodaną dla pracownika są także nagrody niematerialne, do których zalicza się: dyplomy, certyfikaty, pamiątkowe tabliczki, puchary i medale oraz e-maile lub tradycyjne listy z wyrazami uznania. Popularnością cieszy się również dodatkowy wolny dzień, czy elastyczne godziny pracy.

Które z nagród ostatecznie wybrać, kompletując pakiet firmowych benefitów? Wybór jest dość duży, jednak w praktyce nie jest to, aż tak trudne, jak początkowo mogłoby się wydawać. Najważniejsze, aby uważnie wsłuchiwać się w rzeczywiste potrzeby podwładnych, badać faktyczne oczekiwania zespołu i robić wszystko, aby je zaspokoić.

Wyrazy uznania dla pracowników – w jaki sposób je okazywać?

Wdzięczność w biznesie ma ogromną moc, dlatego ignorowanie drzemiącego w niej potencjału jest niewskazane! Dodatkowo trzeba mieć świadomość, że techniki motywacyjne powinno się stosować nie tylko w związku z jakimiś specjalnymi okolicznościami – ważnym wydarzeniem (na przykład firmowym jubileuszem), czy w okresie bożonarodzeniowym lub wielkanocnym. Ogromnie liczą się miłe powitania i pożegnania, indywidualne rozmowy, spontaniczne codzienne gesty, szczere wyrazy uznania, chwalenie w obecności innych osób, osobiste gratulacje, życzliwe wiadomości przesłane wewnętrznym komunikatorem, płynące prosto z serca słowo „dziękuję”, świadczące o aprobacie uniesienie kciuka w górę, czy „brawo” lub „gratulacje” napisane na karteczce pozostawionej na biurku pracownika.

W wielu sytuacjach takie realizowane na bieżąco działania motywują nawet jeszcze bardziej niż pieniądze, nie powinny jednak pojawiać się jakiekolwiek wątpliwości co do ich autentyczności. Równocześnie warto mieć na uwadze, że najmilszym dźwiękiem dla naszego ucha jest usłyszenie własnego imienia, a docenianie ma oddziaływać na emocje. Ponadto z uznaniem ze strony pracodawcy mogą spotkać się nie tylko osiągnięcia zawodowe, ale także te o charakterze prywatnym. Zapamiętaj wskazane zasady, ponieważ kierując się nimi, zdobędziesz złoty medal w docenianiu, stosując idealny system nagradzania pracowników!

Satysfakcja z pracy i zaangażowanie pracowników – jak o nie dbać?

Chyba nikogo nie trzeba przekonywać o tym, że skuteczne motywowanie jest fundamentem efektywnego i nowoczesnego zarządzania zasobami ludzkimi. Dlatego system nagradzania pracowników powinien stać się standardem w małych, średnich, jak i dużych przedsiębiorstwach. Warto wdrażać to rozwiązanie w firmach działających w różnych branżach i stosować je względem osób zatrudnionych na stanowiskach niższego, jak i wyższego szczebla. Właśnie wtedy motywacja kadry pracowniczej do realizacji obowiązków zawodowych osiągnie zadowalający poziom, a następnie się na nim utrzyma przez określony czas.

Co więc robić, żeby wyłącznie pozytywnie oddziaływać na motywację personelu? Kluczem do sukcesu jest solidne przygotowanie profesjonalnego systemu nagradzania pracowników – nie tylko pod kątem parametrów samego programu, ale i ze zwróceniem uwagi na kompetencje osób mających zająć się jego obsługą. Niezbędne jest opanowanie odpowiednich metod, jak również staranne dobranie przydatnych w praktyce narzędzi.

Wiele dobrego przyniesie twórcze i elastyczne podejście oraz przekonanie, że wdrożenie strategii motywowania to dopiero punkt wyjścia. Na późniejszych etapach obligatoryjne jest trzymanie ręki na pulsie i weryfikowanie skuteczności dostępnych form nagradzania, a także aktualizowanie systemu, czyli wprowadzanie pewnych usprawnień, jeśli zajdzie taka potrzeba, a więc dostosowywanie się do zmian zachodzących w organizacji, jak i przekształceń zauważalnych na rynku pracy.

Efektywny system nagradzania pracowników – podsumowanie

Od zawsze zależało Ci na tym, aby wprowadzić w swojej organizacji idealny system nagradzania pracowników, który sprawdzi się w praktyce, zaspokajając potrzeby całego zespołu, bez względu na jego wewnętrzne zróżnicowanie? Chcesz wręczać podwładnym atrakcyjne nagrody, które zostaną przez nich ciepło przyjęte i faktycznie przełożą się na wzrost poziomu odczuwanego przez nich zaangażowania do działania na rzecz firmy? System nagród dla pracowników to jeden z najbardziej skutecznych systemów motywacyjnych.

Dzięki zaprezentowanym powyżej wskazówkom już teraz wiesz, na co szczególnie zwrócić uwagę, aby osiągnąć w tym zakresie oczekiwane rezultaty, czerpiąc z doświadczenia innych oraz unikając błędów, jakie oni popełnili! Mądra i konsekwentnie realizowana polityka nagradzania to najlepsza inwestycja w przyszłość – przekonaj się o tym w praktyce. W idealnych warunkach zadziała zasada wzajemności, a wyrazy uznania spotkają się z niezwykle ciepłym przyjęciem i wygenerują wdzięczność po stronie nagrodzonych osób.

Arkadiusz Kamiński
Arkadiusz Kamiński
HR Services & Carrotspot LAB Lead
Z wykształcenia psycholog społeczny. Ekspert ds. budowania strategii zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji, certyfikowany asesor (AC/DC) oraz HRBP. Wykładowca SWPS, wieloletni manager i dyrektor odpowiadający za procesy personalne i analizy. Od ponad 10 lat badacz organizacji i postaw pracowników. Zwolennik wykorzystywania narzędzi psychometrycznych w HR. Swoje bogate doświadczenie wykorzystuje kierując zespołem badawczym i rozwijając platformę Carrotspot w aspektach z obszaru HR, People Analytics, B+R oraz UX/CX Research. Prywatnie wielbiciel sportów ekstremalnych