Premie dla pracowników – rodzaje i zasady przydzielania

(3 min czytania)
Dowiedz się, jakie rodzaje premii istnieją i jakie zasady przydzielania gwarantują sukces. Sprawdź, jak elastyczny system premiowania może podnieść produktywność i przynieść przewagę konkurencyjną Twojej firmie. Czy jesteś gotów na zwiększenie zaangażowania i efektywności w Twoim zespole?

Prawdopodobnie każdy pracownik marzy o tym, żeby przynajmniej od czasu do czasu na jego rachunek bankowy została przelana wypłata wyższa niż zwykle, powiększona o dodatek do podstawowej pensji. Dlatego premia dla zatrudnionego to popularne narzędzie motywacyjne, które stanowi istotny element polityki wynagrodzeń obowiązującej zarówno w mniejszych, jak i większych firmach, działających w różnych branżach. Co sprawia, że umiejętne premiowanie podwładnych przez pracodawców jest ważnym aspektem zarządzania zasobami ludzkimi i popularnym motywatorem?

Dowiedz się więcej o rodzajach premii dla pracowników i najważniejszych zasadach ich przydzielania. Dzięki temu zobaczysz, że wdrożenie w organizacji starannie zaprojektowanego, elastycznego i skutecznego systemu premiowania generuje korzyści na wielu płaszczyznach jej funkcjonowania – u docenionych w ten sposób pracowników wzrasta zaangażowanie oraz produktywność, a przedsiębiorstwo osiąga lepsze wyniki i zdobywa przewagę konkurencyjną.

"Pamiętaj, że nie nagrody są motywatorem, ale sposób, w jaki są przyznawane." - Frederick Herzberg.

Czym jest premia dla pracownika?

Jednorazowa premia dla pracownika, tak zwany bonus, to dodatkowy składnik bieżącego wynagrodzenia będący uzupełnieniem płacy zasadniczej. Najczęściej przyznaje się ją w formie pieniężnej i wypłacana jest z określoną częstotliwością (premia miesięczna, kwartalna albo roczna). Takie świadczenie stanowi wsparcie dla budżetu domowego pracownika. Co do zasady, poszczególni członkowie zespołu uzyskują prawo do otrzymania premii po spełnieniu określonych wymogów związanych z jej rozdysponowywaniem.

Jakie są rodzaje premii dla pracowników?

Pracodawcy mają do zaoferowania swoim podwładnym kilka rodzajów premii pracowniczych. Taka klasyfikacja może opierać się na różnych kryteriach. Dwa podstawowe typy premii to:

  • premia regulaminowa – ma ona charakter roszczeniowy, a sprecyzowane wymagania, których spełnienie pozwala na jej przyznanie, powinny być określone w przepisach wewnątrzzakładowych (np. w ramach układu zbiorowego pracy, czy regulaminu wynagradzania),

  • premia uznaniowa – jest fakultatywna, przyznawana zgodnie z wolą pracodawcy, który podejmuje ostateczną decyzję w zakresie tego komu, kiedy i w jakiej wysokości ją przekaże.

  • Oprócz tego wyróżnia się premię: indywidualną, zespołową, wynikową, zadaniową, prowizyjną oraz frekwencyjną.

Jak premiować pracowników? Zasady przyznawania i wyliczania premii

Przydzielając pracownikom premie, będące dodatkowym składnikiem wynagrodzenia, należy w pierwszej kolejności kierować się przepisami zawartymi w Kodeksie pracy, jak również uregulowaniami zamieszczonymi w regulaminach premiowania. Kluczową rolę w tym kontekście odgrywają zatem kwestie takie jak rzetelność i uczciwość, transparentność nagradzania, obiektywność i sprawdzalność stosowanych kryteriów, czy zakaz dyskryminacji.

Wśród innych zasad premiowania wymienia się także ustalone reguły wyliczania wysokości takiego bonusu. Ta wartość to najczęściej określona kwota albo konkretny procent od podstawowego wynagrodzenia.

"Daj pracownikowi premię, a on wykona pracę; daj mu motywację, a on wykona ją z pasją." - Denis Waitley, autor i mówca motywacyjny.

Nagroda i premie dla pracowników – czym się różnią?

Nagroda i premia dla pracownika nie są tożsamymi świadczeniami. Jak wskazuje Kodeks pracy, w uzasadnionych, wyjątkowych okolicznościach pracodawca ma możliwość wyróżnienia członka zespołu poprzez przekazanie mu nagrody pieniężnej lub rzeczowej. Przyznaje się ją na przykład za wzorowe wypełnianie obowiązków, przejawianie inicjatywy, czy podnoszenie wydajności i jakości pracy. Informację o tym fakcie, a dokładniej odpis zawiadomienia, składa się do akt osobowych pracownika.

Jeśli masz jakieś pytania lub chcesz dowiedzieć się więcej na temat usprawnienia lub prostej digitalizacji procesu doceniania pracowników napisz do nas, a nasi eksperci doradzą Ci jak to szybko o efektywnie zrobić.

Arkadiusz Kamiński
Arkadiusz Kamiński
HR Digital Transformations Director
Psycholog społeczny. Ekspert ds. budowania strategii zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji, certyfikowany asesor (AC/DC) oraz HRBP. Wieloletni manager i dyrektor odpowiadający za procesy personalnie i cykl życia pracownika w organizacji. Od ponad 15 lat badacz organizacji i postaw pracowników, badacz UX. Realizował wiele badań i analiz z zakresu psychologii zachowań konsumenckich. Zwolennik doktryny Evidence Based oraz wykorzystywania narzędzi psychometrycznych w HR. Wykładowca SWPS (HR oparty na danych, Analityka HR), obszar jego zainteresowań zawodowych skoncentrowany jest na nowych technologiach i ich zastosowaniu w funkcjonowaniu organizacji. Prowadzi projekty wykorzystujące People Analytics oraz duże zbiory danych Big Data w procesie Business Intelligence (BI). W Carrotspot Lab odpowiada za projekty badawcze, analizy i projektowanie rozwiązań wspierających biznes.