Jak ZFŚS może wspierać budowanie pozytywnej i "zdrowej" kultury organizacyjnej?

Kształtowanie pozytywnej kultury organizacyjnej w firmie to wielowymiarowy proces, na którego trwałe efekty trzeba nieco poczekać. Bez dwóch zdań punkt wyjścia stanowi tutaj dobór odpowiednich ludzi do zespołu, a więc liczy się już dobra rekrutacja. Na dalszym etapie należy przyjąć strategię, która pozwoli stworzyć zmotywowany i zgrany team, z sukcesem realizujący powierzone zadania oraz proponujący nowe rozwiązania. Właściwa kultura organizacyjna, wyznaczająca standardy funkcjonowania w miejscu pracy, integruje pracowników, wzmacnia zaangażowanie kadry, zaspokaja potrzebę przynależności, usprawnia wewnętrzną i zewnętrzną komunikację, jak również stanowi czynnik wyróżniający na tle konkurencji.

Warto więc robić wszystko, co możliwe, aby dbać o wellbeing pracowników. Jedną z polecanych metod jest organizacja różnego typu przedsięwzięć finansowanych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Dowiedz się, jak budować w ten sposób pozytywną kulturę organizacyjną!

Pozytywna kultura organizacyjna – czyli jaka?

Główne cechy charakterystyczne dla silnej i zdrowej kultury organizacyjnej, która generuje same pozytywne doświadczenia, to: skoncentrowanie na człowieku i jego dobrostanie (Wellbeing) poprzez inwestowanie w osobisty i zawodowy rozwój pracowników, wdrażanie idei work-life balance, wspieranie innowacyjności, promowanie wzajemnego szacunku i zaufania, transparentność, regularne udzielanie konstruktywnego feedbacku, dawanie poczucia autonomii, czy też celebrowanie sukcesów (zarówno indywidualnych, jak i zespołowych).

Żeby w firmie zapanowała właśnie taka atmosfera, warto zastanowić się, jaka zależność panuje między możliwością wydatkowania środków gromadzonych w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych a obowiązującą w danym miejscu pracy kulturą organizacyjną.

Rola ZFŚS w kształtowaniu kultury organizacyjnej

Efektywnie zarządzany ZFŚS może okazać się instrumentem skutecznie wspierającym budowanie pozytywnej kultury organizacyjnej w firmie. Jaką rolę odgrywa umiejętne gospodarowanie pieniędzmi pochodzącymi z tego źródła? Sprawiedliwy, realizowany zgodnie z ustalonymi zasadami podział środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych korzystnie wpływa na employer branding – wizerunek pracodawcy się poprawia, ponieważ wtedy firma dba o dobrostan swoich pracowników i zaspokaja ich rzeczywiste potrzeby, co jest przez nich mile widziane i dobrze odbierane. Kiedy ludzie czują się zaopiekowani, wzrasta ich lojalność, przywiązanie oraz poziom motywacji, dlatego dalszy rozwój zawodowej kariery wiążą z aktualnym miejscem pracy, nie szukając nowego zatrudnienia, ponieważ oferowane warunki w pełni im odpowiadają.

Jak ZFŚS wpływa na dobrostan pracowników?

Kultura organizacji, którą można określić mianem pozytywnej, to cel, do jakiego osiągnięcia zmierza wiele firm. Wszystko dlatego, że kreowanie takiej atmosfery w miejscu pracy niesie za sobą sporo korzyści, które dostrzega się na co najmniej kilku płaszczyznach. Przede wszystkim ten element zarządzania zasobami ludzkimi, jakim jest realizacja strategii wellbeing finansowana z ZFŚS, dobrze wpływa na kondycję fizyczną i psychiczną zatrudnionych. W ramach tej pierwszej kategorii sprawdzają się wszelkie inicjatywy zachęcające do regularnej aktywności fizycznej (np. ufundowanie kart sportowych uprawniających do wstępu na siłownię). Oferowane wsparcie materialne z funduszu socjalnego oddziałuje też na sferę emocjonalną – daje poczucie bezpieczeństwa, pozwala uporać się z problemami finansowymi, zapewnia poprawę warunków życiowych, a to oczywiście redukuje stres. W rezultacie członkom zespołu nieco łatwiej jest również utrzymać równowagę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. Pokazuje to, że wsparcie socjalne zdaje egzamin jako narzędzie do budowania pozytywnej kultury organizacyjnej, ponieważ tworzy środowisko pracy, w którym pracownicy czują się doceniani, szanowani, wspierani oraz motywowani za pomocą starannie dobranych benefitów.

Przykłady efektywnego wykorzystania środków ZFŚS

• Zastosowanie środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przejawia się na różne sposoby. W praktyce będzie to między innymi:

• dofinansowanie wypoczynku (tzw. „wczasy pod gruszą”),

• działalność kulturalno-oświatowa (np. zakup biletów do kina lub teatru),

• działalność sportowo-rekreacyjna (np. organizacja imprez sportowych lub wyjazdów integracyjnych),

• opieka nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach lub w innej formie,

• pomoc materialna – rzeczowa lub finansowa (np. przygotowanie paczek świątecznych dla dzieci pracowników),

• zwrotna lub bezzwrotna pomoc na cele mieszkaniowe (np. remont).

Powyższe wyliczenie pokazuje, że działalność socjalna firmy finansowana właśnie z tego źródła może być kierowana nie tylko do samych pracowników, ale i członków ich rodzin, a więc zakres tej pomocy jest szeroki. Należy jednak pamiętać, że przyznawanie takich świadczeń każdorazowo jest uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby, która jest uprawniona do korzystania z opisywanego funduszu.

Dobrostan Pracowników: Nowe trendy i wpływ na zarządzanie ZFŚS

Współczesne podejście do dobrostanu pracowników wykracza poza tradycyjne metody i koncentruje się na dogłębnej analizie czynników wpływających na ich komfort psychiczny i fizyczny. Firmy coraz częściej wdrażają holistyczne rozwiązania, uwzględniające zarówno satysfakcję zawodową, jak i stres, poziom wypalenia czy indywidualne potrzeby zatrudnionych. Personalizacja benefitów staje się kluczowym elementem strategii HR, pozwalając organizacjom dostosować ofertę do różnych grup pracowników, zamiast stosować jednolite rozwiązania dla wszystkich.

Nie bez znaczenia pozostaje rosnąca rola danych w procesach decyzyjnych. Analiza wyników badań satysfakcji i zaangażowania umożliwia firmom skuteczniejsze zarządzanie budżetem ZFŚS, eliminując wydatki na świadczenia, które nie przynoszą realnych korzyści, a jednocześnie wzmacniając te, które w największym stopniu wpływają na motywację i retencję pracowników.

„Zdrowa Firma” – Klucz do mądrej alokacji ZFŚS

Badanie „Zdrowa Firma” to nie tylko sposób na ocenę kondycji pracowników, ale także narzędzie pozwalające na głębszą analizę wpływu kultury organizacyjnej na dobrostan zatrudnionych. Odpowiednio przeprowadzone badania umożliwiają precyzyjne określenie obszarów wymagających wsparcia i skierowanie środków ZFŚS na działania przynoszące rzeczywiste efekty. To podejście pozwala firmom unikać nieefektywnych inwestycji oraz skupić się na benefitach realnie podnoszących satysfakcję zespołu.

Jednak „Zdrowa Firma” to nie tylko pracownicy, ale także wartości i praktyki organizacyjne, które bezpośrednio wpływają na ich samopoczucie. Badanie pozwala ocenić, na ile strategia HR wspiera work-life balance, jakie elementy środowiska pracy sprzyjają efektywności, a które mogą stanowić barierę dla rozwoju zawodowego i osobistego. Analiza wyników daje organizacjom możliwość strategicznego kształtowania kultury organizacyjnej w sposób wspierający zarówno dobrostan, jak i długofalowe zaangażowanie pracowników.

Profilaktyka i Potencjał: Jak budować silne zespoły?

Zdrowa firma to nie tylko zdrowi pracownicy, ale także harmonijne zarządzanie ich potencjałem oraz profilaktyką zdrowia, wypalenia zawodowego i nadmiernego obciążenia. Coraz częściej organizacje wdrażają programy wellbeingowe, które nie są jedynie pakietem standardowych benefitów, ale wynikiem precyzyjnej analizy potrzeb i nawyków pracowników. Uwzględnienie indywidualnych schematów działania, sposobów radzenia sobie ze stresem oraz organizacji pracy pozwala lepiej dostosować działania z zakresu dobrostanu.

Profilaktyczne podejście do wellbeing staje się niezbędnym elementem strategii HR. Zamiast reagować na skutki przeciążenia i niskiego zaangażowania, organizacje mogą odpowiednio wcześniej wdrażać programy wsparcia, pomagające w budowaniu zdrowych nawyków oraz optymalnym wykorzystaniu potencjału pracowników. Przykładem mogą być rozwiązania umożliwiające lepszą organizację czasu, dostęp do konsultacji psychologicznych czy elastyczne formy pracy.

W Polsce w ramach Grupy LUXMED tworzone są narzędzia badawcze wspierające dobrostan pracowników, integrujące wiedzę z zakresu zdrowia publicznego i badań organizacyjnych. W projekty zaangażowane są zespoły specjalizujące się w profilaktyce i edukacji zdrowotnej, jak również Carrotspot LAB z LUXMED Benefity, który skupia się na analizie motywacji i zaangażowania pracowników. Dzięki współpracy z ekspertami różnych dziedzin, organizacje mogą wdrażać kompleksowe strategie wellbeingowe, dostosowane do realnych potrzeb pracowników i zoptymalizowane pod kątem efektywności.

Globalne modele wellbeingu. Co możemy zaadaptować?

Koncept „Zdrowa Firma” znajduje swoje odpowiedniki w wielu krajach, gdzie strategia zarządzania dobrostanem pracowników jest priorytetem. Na przykład w krajach skandynawskich, takich jak Szwecja i Dania, firmy koncentrują się na budowaniu kultury zaufania i równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Elastyczne godziny pracy, ograniczenie nadgodzin i dostęp do wsparcia psychologicznego stanowią tam standard.

W Stanach Zjednoczonych coraz większy nacisk kładzie się na personalizację benefitów i wdrażanie programów wellbeingowych opartych na analizie danych HR. Wiele firm korzysta z algorytmów sztucznej inteligencji do monitorowania wskaźników zdrowia i satysfakcji, co pozwala na precyzyjne projektowanie programów wspierających różne grupy pracowników.

Natomiast w Japonii firmy, które od lat mierzą się z problemem przepracowania, wprowadzają strategie mające na celu redukcję stresu, np. obowiązkowe przerwy, sesje relaksacyjne czy mentoring dotyczący zarządzania czasem i energią.

Integracja doświadczeń międzynarodowych z podejściem dostosowanym do lokalnych uwarunkowań pozwala budować strategie HR, które skutecznie wspierają dobrostan pracowników i realnie wpływają na ich zaangażowanie oraz efektywność. Dzięki temu organizacje mogą lepiej alokować środki ZFŚS i tworzyć programy wellbeingowe odpowiadające na rzeczywiste potrzeby pracowników.

Bibliografia

• European Commission (2021). Quality of life in European cities. Luxembourg: Publications Office of the European Union.

• Hall, P. A., & Soskice, D. (2001). Varieties of Capitalism: The Institutional Foundations of Comparative Advantage. Oxford University Press.

• OECD (2020). How’s Life? Measuring Well-being. OECD Publishing, Paris.

• Ministry of Health, Labour and Welfare, Japan (2022). Workplace Mental Health Measures in Japan.

• World Economic Forum (2021). The Future of Jobs Report. Geneva: WEF.

Arkadiusz Kamiński

HR Digital Transformations Director (R&D)

Psycholog społeczny. Ekspert w zarządzaniu strategią HR i B+R, certyfikowany asesor (AC/DC) oraz HRBP. Doświadczony menedżer i dyrektor odpowiedzialny za procesy personalne i cykl życia pracownika w organizacjach. Przez ponad 15 lat zajmuje się badaniem dynamiki organizacyjnej i postaw pracowników. Przeprowadził liczne badania i analizy w dziedzinach psychologii zachowań konsumenckich, badań technologicznych i ich wpływu na ludzi, a także cyfrowych doświadczeń pracowników. Autor kilku artykułów na temat zarządzania ludźmi, przywództwa i digitalizacji HR. Orędownik Evidence Based oraz stosowania narzędzi psychometrycznych w HR. Wykładowca na Uniwersytecie SWPS (HR oparty na danych, analityka HR), z zainteresowaniami zawodowymi skupionymi na nowych technologiach i ich zastosowaniu w funkcjonowaniu organizacji. Kieruje projektami wykorzystującymi People Analytics i BIG DATA w procesach Business Intelligence (BI). W Carrotspot Lab i LUX MED Benefity odpowiada za badania i rozwój, projekty badawcze, analizy oraz projektowanie rozwiązań wspierających działalność biznesową, w tym badania jakościowe, ilościowe oraz ewaluacyjne. Członek zespołu projektowego w projekcie "Human-Centric BI and AI Solution for Human Resource Management", gdzie opracował algorytmy umożliwiające przetwarzanie szerszego zakresu danych („miękkie” HR) oraz projektował i realizował badania ewaluacyjne dotyczące reakcji na koncepcję cyfrowego rozwiązania.